Przyczyną istnienia zjawiska migracji u ptaków są zmiany pogodowe zachodzące w ciągu roku na zasiedlonych przez nie terenach. W strefie klimatu umiarkownaego wraz z następowaniem po sobie kolejnych pór roku, wyraźnie zmienia się ilość i dostępność pokarmu. Najtrudniejszym do przetrwania okresem jest zima, gdy temperatura spada poniżej zera a ziemię przykrywa warstwa śniegu, a dni stają sie bardzo krótkie. Dlatego, wiele gatunków ptaków, aby przeżyć opuszcza jesienią legowiska i leci na południe w poszukiwaniu pożywienia.
Sposoby orientacji i nawigacji, jakimi posługują się ptaki, by dotrzeć do celu i nie zabłądzić od dawna fascynowały ludzi. Wiadomo, że ważną rolę w wyznaczeniu kierunku lotu pełni położenie słońca na niebie, układ gwiazd, natężenie pola magnetycznego Ziemi, a także zapamietane obrazy i dźwięki.